BETHPAGE AIR SHOW (USA, Jones Beach NY)

XIV edycja pokazów Bethpage Air Show w Nowym Yorku  już za nami. W tym roku przypadły na dni 27‐ 28 maja i zbiegły się z amerykańskim świętem państwowym Memorial Day. Dodatkowo to pierwszy weekend, gdzie zostały otwarte plaże dla publiczności, całkiem niezła pogoda i co ważne, oprawa komentatorska pokazów Roba Ridera – to wszystko niewątpliwie wpłynęło na wysoką frekwencję  imprezy, w której na przestrzeni dwóch dni padła rekordowa liczba odwiedzających, bo ponad 300 tysięcy osób .
Organizatorzy imprezy zadbali o to, żeby każdy z widzów znalazł coś dla siebie. Począwszy od pokazów możliwości ratunkowych Straży Wybrzeża, poprzez demonstrację samolotów z I i II WŚ , a skończywszy na pokazach grup akrobacyjnych, w tym bardzo oczekiwanym demo team’em Sił  Powietrznych Stanów Zjednoczonych Thunderbirds.
Należy tez wspomnieć o występie zespołu spadochroniarzy Golden Knights, bo właśnie od nich zaczęto tegoroczny pokaz.  Grupa STRAC (Strategic Army Command Parachute Team) utworzona w 1959 r. i składała się z dziewiętnastu żołnierzy z różnych jednostek wojskowych. Grupa utworzona w czasach zimnej wojny, gdzie jeszcze wtedy dominowali skoczkowie z dawnych republik Związku Radzieckiego. Pod koniec roku 1959 zespół STRAC zademonstrowano po raz pierwszy w Danville w stanie Wirginia. W październiku 1962 r. zespół otrzymał pseudonim Golden Knights za sprawą osiągnięć na polu walki jak i medali, które wygrywali na zawodach.
Bayport Aerodrome Society to pierwsza lotnicza propozycja, a w niej zademonstrowano takie samoloty jak Boeing Stearman PT‐17, Waco czy N3N. Stowarzyszenie, które powstało w 1972 r. zrzesza specjalistów lotnictwa , pilotów akrobacyjnych i wszystkich tych, którzy są zainteresowani wspierać historię lotnictwa. W tym „żywym muzeum” mamy do czynienia z latającymi antykami, w skład którego wchodzą głównie dwupłatowce.
American Airpower Museum Warbirds – to kolejna propozycja z jaką wyszli organizatorzy pokazów. Museum w swoich zbiorach posiada co najmniej kilkanaście samolotów z II Wojny Światowej. Na tegorocznych pokazach przedstawiono między innymi samolot transportowy Douglas DC‐47 Skytrain zwany także jako Dakota – powszechnie używany przez aliantów podczas II Wojny Światowej, konstrukcja bazująca na cywilnym samolocie pasażerskim Douglas DC‐3, średni bombowiec horyzontalny North American B‐25 Mitchell – był wykorzystywany do nalotów z lotu koszącego, w szczególności przeciw żegludze, czy samolot myśliwski Curtiss P‐40 Warhawk.
Z solistów akrobacyjnych mogliśmy podziwiać w powietrzu między innymi samolot należący do John Klatt Airshow, bardzo ciekawa konstrukcja – samoloty typu Jet Waco zasilany jest dwoma silnikami, w tym odrzutowym General Electric CJ610 z siłą ciągu 3000 kg.  Drugi solista, tym razem na akrobatycznym samolocie dolnopłatowym to Matt Chapman, brązowy medalista w Światowych Mistrzostwach Akrobatycznych z roku 1998. Matt również wygrywał prestiżowe mistrzostwa Aerobatic Club Championships w 1994 r. i The Fond du Lac Cup w 1995 r.. W tym roku pokazał nam swoje ewolucje na samolocie CAP 580.
Listę grup akrobacyjnych otworzyła słynna grupa Warrior Flight Team. Samoloty, których używa grupa do swoich występów to Czechosłowackie L‐39 Albatros. Po wielu problemach w projektowaniu maszyny finalnie okazał się wielkim sukcesem wśród sowieckich, czeskich i wschodnio‐niemieckich sił  powietrznych. Samolot szkoleniowy, gdzie oprócz Europy odbył służbę wojskową w Azji, Afryce i Ameryce. Wszystkich wyprodukowano około 2800 szt. Warrior Flight Team to organizacja charytatywna. Składa się głównie z wolontariuszy, prowadzi kampanię na rzecz rannych weteranów wojennych dając im możliwości funkcjonowania w życiu codziennym. Przy okazji dużych publicznych wydarzeń jakimi są między innymi pokazy lotnicze promują swoją działalność.
Geico to eskadra lotnicza składająca się z sześciu samolotów treningowych z czasów II Wojny Światowej – North American Aviation T‐6 Texan SNJ‐2. Jako nieliczni w swoim programie wykonują tzw. „skytyping” czyli pisanie na niebie. Długość napisów sięgać może rozmiarów Empire State Building, a widoczne są nawet z odległości 20 km. Ponad to w swoim programie grupa demonstruje przeloty na niskim pułapie oraz  w bardzo „ciasnych” formacjach, co czyni ich program jeszcze bardziej spektakularnym.
Ostatnią atrakcją tegorocznych pokazów i jednocześnie gwoździem programu był występ demo teamu Amerykański Sił Powietrznych Thunderbirds. W roku 1947 gdzie koncepcja silników odrzutowych była jeszcze w powijakach, lotnictwo wojsk amerykańskich zostało wzbogacone o jednostkę Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych.  6 lat później, 25 maja 1953 r., utworzono oficjalny demo team o nazwie Thunderbirds. Od tego czasu drużyna użytkowała różne samoloty odrzutowe. Były to F‐84 Thunderstreak, F‐105B Thunderchief, Douglas F‐4 Phantom II i Northrop T‐38A Talon. Pierwszy samolot wielozadaniowy F‐16 Fighting Falcon został  wciągnięty do służby zespołu w połowie 1982 r.  Od tego czasu Thunderbirds odwiedzili Europę (2007 r.), a w sezonie 2009 r. zaprezentowali się również w  takich krajach jak Australia, Tajlandia, Malezja, Japonia i Korea.

Rafał „rocco” Woliński